Kleur in de klas - Schilderlessen op de vrijeschool.
Dutch Book by Jet Nijhuis (docent)
Kleur in de klas is een op de praktijk gericht ‘werkboek’. Het bevat ruim 130 uitgewerkte voorbeeld-schilderlessen voor de onderbouw van het vrijeschoolonderwijs (klas 1 t/m 6). Ook zijn de lessen geschikt voor kunstzinnig therapeuten, en kunnen ze een inspiratiebron vormen voor docenten in het reguliere onderwijs.
Naast de lessen bevat het boek ook een tiental korte hoofdstukken die een inleiding zijn in de theorie en visie achter het nat-in-natschilderen op de vrijeschool.
-
Kinderen schilderen op de vrijeschool met aquarelverf op een vochtig papier. Dit is de zogenaamde nat-in-nattechniek. Al schilderend leren de kinderen de kleuren kennen in hun vele nuances, in hun veranderlijkheid en in hun spel met andere kleuren. Kinderen beleven ook dat het rood kan snuiven als een stier en dat blauw laat zien hoe Maria met haar mantel het kind beschermt. Kleurvlakken zijn stemmingsbeelden. Zo ervaren kinderen dat de kleuren om hen heen het hart kunnen raken. 'Over de brug van de kleuren loopt mijn hart naar de wereld.' Bovendien dragen kleuren nog een geheim: ze laten door verdichting allerlei vormen zien, waaruit bijvoorbeeld een landschap, een dier of een strijdtafereel getoverd kan worden.
In Kleur in de klas geeft Jet Nijhuis, oud-vrijeschooldocente, 130 uitgewerkte voorbeeldlessen voor klas 1 t/m 6 van de vrijeschool. Het praktische van dit boek is te vinden in de opbouw van de lessen. Iedere les heeft hetzelfde format; het bestaat uit dezelfde onderdelen: het lesdoel, de benodigde materialen, de voorbereiding, de les zelf en de onontbeerlijke nabespreking van de les met de kinderen. De schilderopdrachten aan de kinderen zijn voorzien van illustraties. In één oogopslag is de les duidelijk. Elke schooljaar heeft een inleidend hoofdstuk. Daarin staat de ontwikkelingsfase van de kinderen kort beschreven en wordt er uitgelegd hoe je daar in de schilderles bij aansluit. Enkele facetten van de didactiek: Hoe differentieer je in een schilderles? Hoe gebruik je de temperamenten? In hoeverre is de les geleid, en waar is de vrije expressie te vinden? Hoe kun je het waarnemend tekenen gebruiken in een schilderles? Het boek lijkt een methode, maar dat is het niet. De schilderoefeningen in klas 1 zijn methodisch opgebouwd; voor de rest van de klassen is er exemplarisch materiaal te vinden bij de schilderlesdoelen. Het doel van dit boek is om de leerkracht te ondersteunen in het zelf schilderlessen maken. Hiervoor zijn aanwijzingen en tips in dit boek te vinden. Op elke lesbladzijde is ruimte gelaten voor eigen opmerkingen, vondsten, ontwerpjes. Met dit werkboek kan de leerkracht door learning by doing zelf vrolijke schilderlessen maken waar de kinderen van smullen. De lessen kunnen ook gebruikt worden in de kunstzinnige therapie en in het reguliere onderwijs